İş hukuku; işçilerin haklarının korunması amacıyla oluşturulmuş bir hukuk dalıdır. Bu bağlamda, hukuk kuralları arasında işçiyi sonuna kadar koruyan hükümler bulunmaktadır. Emredici hükümlerin önemli bir kısmının kamu düzeniyle yakından alakalı olduğunu söylemek gerekir. Bilhassa iş yasalarına dair herhangi bir açık veya yoruma uygun bir ifade bulunduğu zaman bu durumdan işçi lehine faydalanılması amaçlanmaktadır. 

İş hukukunun belirli sınırları bulunmaktadır. Sosyal hukukun toplumsal hayata olan müdahale sınırları içerisinde düzenlemeler yapıldığını söylemek gerekir. Sosyal açıdan eşitlik ve insan hayatına yakışır bir muamele olana kadar müdahale edilme durumu söz konusudur. 

İş Hukukunun Temel Kavramları Nelerdir? 

İşçi ve işveren arasındaki ilişkiler ve bu ilişkilerin meydana geldiği iş yeri; iş hukukunu ortaya çıkartan temel sebepler arasında bulunmaktadır. Bu üç kavramın aynı zamanda iş hukukunun temel kavramları olduğunu ifade etmek gerekir. Ancak, iş hukukunun incelediği unsurlar arasında stajyer, çırak, alt işveren gibi unsurlar da bulunmaktadır. Bu noktada, iş hukukunun kapsamının genişlediğini söylemek gerekir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun dördüncü maddesine göre kişilerin çalıştıkları yerler dışındaki diğer iş yerlerinin de kendiliğinden iş hukukunun kapsamına girmesi söz konusudur. 

İşçi Kavramı Nedir? 

İş Kanunu’na göre işçi; bir iş sözleşmesine bağlı olarak çalışan kişidir. Bu noktada, herhangi bir kişinin işçi sıfatı kazanabilmesi için öncelikli olarak bir iş sözleşmesinin bulunması gerekmektedir. Taraflar arasında ve onların özgür iradesiyle imzalanması zorunlu olan iş sözleşmesinin varlığı büyük önem taşımaktadır. 

İş Kanunu’na göre aile içi yardımlaşma çerçevesinde çocuklar tarafından yapılan çalışmaların iş sözleşmesine dayanmamasından dolayı çocukların işçi statüsünde bulunması mümkün değildir. Ancak, bazı durumlarda, eşler, anne babalar ve çocuklar arasında iş sözleşmesine dayanan eylemlerin yapılması söz konusu olabilir. Bunun dışında, gemi adamlarının Deniz İş Kanunu’na göre işçi statüsünde sayılması mümkündür. 

İş Sözleşmesi Nedir? 

4857 sayılı İş Kanunu’nun sekizinci maddesine göre iş sözleşmesinde işçi olan taraf iş görmek, işveren olan taraf ise ücret ödemek zorundadır. İş sözleşmesi; emek-ücret karşılığına dayanmadığı müddetçe var olamaz. Ayrıca, iş sözleşmeleri, devamlı sözleşmeler arasındadır. Bu sözleşmelerde şahısların önemli bir yeri bulunmaktadır. 

İşverene Bağlı Olarak Çalışma

Bağımlı olarak çalışma; iş sözleşmesinin temel unsurları arasında bulunmaktadır. Ekonomik ve şahsi bağımlılık söz konusudur. 

İşte Çalışma 

Bir kişinin işçi olarak sayılabilmesi için İş Kanunu’nun birinci maddesine göre düzenlenmiş bir işte çalışması gerekmektedir. 

Ücret Karşılığı Çalışma

İş Kanunu’nun sekizinci maddesine göre bir kimsenin işçi statüsünde sayılabilmesi için bir işi bir karşılık uğrunda yapması gerekmektedir. Söz konusu karşılık para olabileceği gibi aynı zamanda eşya da olabilir. 

İşveren, çırak ve stajyer; iş sözleşmesine göre sorumlulukları ve hakları belirlenmiş olan diğer faktörler olarak bilinmektedir.